کتایون در مقابل قدرت‌طلبی و سیاست‌زدگی اطرافیانش، مدافع متن و کیفیت زندگی است

نهمین جلسه‌ی آشنایی با کهن الگوهای زن در شاهنامه با حضور دکتر حسین شهرستانی و دوست‌داران این مبحث برگزار شد.

وی این بار از شاهزاده‌ای سخن گفت که در عین توانگری و گنجی که در آستینش داشت، دروناً درویشی قانع و چشم‌ و دل‌سیر بود. (کتایون) زنی است سوفی‌منش که در میان قدرت‌طلبی، فزون‌خواهی و سیاست‌زدگی‌های اطرافیانش، مدافع متن و کیفیت زندگی است. او با خردش مقابل قدرت می‌ایستد، سیاست را فی‌ نفسه اصیل نمی‌پندارد که آن را ابزار رسیدن به مدینه‌ی فاضله‌ی خود می‌کند.

مدیر گروه حکمت و هنر پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی در ادامه افزود: خردمند، خرسند، روشن‌دل، شادکام، غنی، منعطف، سرسخت، اهل سازش، سعادت‌اندیش؛ این‌ها از صفات «کتایون» است.
همسر گشتاسب، مادر اسفندیار، دختر قیصر روم.

شهرستانی خاطر‌نشان کرد: زندگی کتایون در دو پرده‌ی مهم قابل بررسی است:
پرده‌ی اول: قناعت و پاکبازی که در جریان ازدواج خود داشت تا به جایگاه ملکه‌ی ایران رسید. مقامی که نه آرزو بلکه تقدیر او بود. کتایون، شاهدخت روم، دست از جاه و جلال و مقامش شست و بی‌آنکه بداند همسرش شاهزاده‌ی ایران است، همراه زندگی با او در کلبه‌ای روستایی شد.

پرده‌ی دوم: زنی میانسال و خردمند و سعادت‌اندیش که با نصایح خود سعی در رام و آرام کردن فرزند قدرت‌پرستش داشت تا او را چند صباحی دیگر مثل همسرش آزجو و دیکتاتور نبیند. سعی او هرچند بسیار، مکفی نبود و اسفندیار جان خود را در راه امر پادشاه از دست داد. این بار از کتایون شکیبایی و صبری غیرمنفعل می‌بینیم. او در سوگ فرزندش زنی غمگین اما بی‌حسرت است.

وی تصریح کرد: در جایی که همه‌ چیز همواره درحال دگرگون است، ایستایی این زن و سخت و ثابت بودنش دراماتیک و جذاب است. کتایون زنی‌ است لطیف اما قوی، ظریف اما مقاوم. قلب او در مقام رضا است ولو که روزگارش بالا و پایین شود، مقام او ثابت است و در بطن همان مقام گرفتار مصائب مختلف می‌شود و شکیبا است. کتایون با گردش آسمان نمی‌جنگد و تسلیم تقدیر است. او به داشته‌های خود خرسند است و خرسندی یعنی قناعت در عین رضایت.

(به قلم الهه واحدی)