بستۀ پیشنهادی کتابهای عاشورایی
کارگروه داستان نوجوان بانوی فرهنگ، به مناسب ماه محرم و صفر، بستۀ پیشنهادی کتابهای عاشورایی را برای نوجوانان تدارک دیده است.
ماه محرم که نزدیک میشود، دلها بیقرار عزاداری سالار شهیدان(ع) و صفای روضههای حسینی میشود.
مساجد و هیأتها مهیای عزا میشوند و پرچمها و علمها و کتلها را با احترام و ادب از انبارها بیرون میآورند. زیر سقف خانهها هم پدر و مادرها کمر میبندند به آماده کردن فضای خانه برای این دوماه عزیز. پدرها با ذکر یا حسین، پلههای نردبان یا چهارپایه را بالا میروند و کتیبه یا پارچۀ سیاه عزا را، گوشهای از خانه میآویزند. مادرها لباسهای سیاه و زنجیر و طبل بچهها را از کمد بیرون میکشند و اگر لباس جگرگوشهشان را در شأن مراسم عزای حسین(ع) ندادند، دست در دست بچهها، راهی بازار میشوند تا عزادارهای کوچک، حتی به ذوق رخت نو هم که شده، مهر صاحب این ماه را به دل بگیرند…
کنار همۀ این اقدامات، کتابخوانها یک فکر دیگر هم در سرشان موج میزند. اینکه این دوماه را نمیشود بی کتابهای عاشورایی سر کرد. پس در برنامۀ مطالعهشان مینویسند«خواندن کتابهایی که ما را به شناخت بهتری از امام حسین(ع) برساند».
ما این بستۀ عاشورایی را به همین منظور فراهم کردهایم. تا با زبان شیرین داستان، اباعبدالله(ع) را به نوجوانان معرفی کنیم و اهداف ایشان را از قیام عاشورا و تحمل تمام آن مصائب، به زبانی آسان برای این عزیزان شرح دهیم.
کتاب«فرماندۀ گندمخوار»
فرماندۀ گندمخوار، رمانی است تاریخی که از ریشهیابی عاشورا آغاز شده و تا قیام مختار و عاقبت دشمنان امام حسین(ع) ادامه دارد.
داستان از زاویه دید اول شخص، روایت میشود. عمرسعد که به طمع گندم ری، به جنگ با امام(ع) میرود، از زمانی که با ارتش خود در کوفه، به سمت میدان جنگ راهی میشود، روایتش را آغاز میکند. داستان، زبانی ساده و روان دارد و وقایع به صورت مکشوف نگارش نشدهاند و از این جهت، این رمان مناسب نوجوانان است.
نویسنده، منبع گفتوگوهای امام با دشمنان و توضیح وقایع مهم را در پاورقی آورده است و در میان خطوط داستان، عاقبت دنیاگرایی را به خوبی برای نوجوانان ترسیم کرده است.
فرماندۀ گندمخوار، اثری است از آقای سیدسعیدهاشمیکه توسط نشر مهرستان، در 348 صفحه، در سال 1400 در قطع رقعی، منتشر شده است.
سیده اعظمالشریعه موسوی
کتاب«بچههای فرات»
بچههای فرات، روایتی جذاب از سال شصت و یک قمری است. داستانی که بر اساس مستندی تاریخی نوشته شده و نویسنده با استفاده از عنصر خیال، نوجوانان را در این واقعه دخیل کرده است.
لیلا قربانی نویسندۀ کتاب، سعی کرده در عین وفاداری به اصل روایت، به نقش نوجوانان در عرصههای مهم سیاسی و اجتماعی بپردازد و با به تصویر کشیدن صحنههایی از لحظات تصمیمگیری سه نوجوان که شخصیتهای اصلی داستان هستند، به اهمیت دورۀ نوجوانی اشاره کند.
علی، مالک و سعد، سه نوجوان اصلی داستان، هرکدام به دنبال هویتسازی برای خودشان هستند و بزرگ شدن و مهم بودن را در معیارهایی میبینند. داستان با مسابقۀ شنا بین علی و سعد به داوری مالک آغاز میشود و با اتفاقات پیدرپی که برای شخصیتهای داستان میافتد و چالشهای متعدد که با آن روبرو میشوند و تصمیمهایی که میگیرند ادامه پیدا میکند.
بچههای فرات، داستانی آموزنده است با فضاسازی مناسبی از روستاهای سال شصت و یک که حتی برای مخاطب بزرگسال هم میتواند جذاب باشد.
بچههای فرات، به قلم خانم لیلا قربانی در137 صفحه، در سال1395 توسط انتشارات جمکران به چاپ رسیده و مورد تایید کتابخانه رشد و آموزش و پرورش است.
این کتاب برای نوجوانان 9 تا 14 سال توصیه میشود.
سیده اعظم الشریعه موسوی
کتاب «در کنار او فقط تو بودهای»
کتاب در کنار او فقط تو بودهای، به قلم خانم فریبا کلهر، اثری داستانی، با نگاهی خلاقانه است که واقعۀ عاشورا را برای مخاطب به تصویر کشیده است. در همان ابتدا متوجه میشویم نویسنده، کمیچاشنی فانتزی به روایتش اضافه کرده. داستان را از زبان شیطان میخوانیم، یک موجود فراطبیعی که قابلیت این را دارد که چشمهایش دو تیله شود و سر بخورد سمت زمین!
داستان از زمانی آغاز میشود که شیطان، فکر بیعت گرفتن و جنگیدن با امام حسین(ع) را به ذهن یزید میاندازد. خانم کلهر، در خلال داستان، به خوبی توانسته نقش شیطان را در کربلا نشان دهد.
در فصلهای ابتدایی داستان، یکی از همراهان امام(ع) برای شیطان آشناست، اما نمیداند او را کجا دیده. در میانه داستان با تکنیک سیال ذهن مواجه میشویم و روایت کوتاهی از جنگ صفین و شهادت حضرت علی(ع) را میخوانیم و همانجاست که شیطان جواب سؤالش را می یابد. او کسی نیست جز عباس! همان کسی که امام علی(ع)، قبل از شهادتش از او میخواهد که همیشه همراه حسین(ع) باشد.
اوج داستان لحظۀ شهادت حضرت عباس(ع) است؛ سپس شیطان از زمین به سمت آسمان، به اردوگاه شیاطین باز میگردد.
این کتاب، به جهت نثر روان، اطلاعات درست تاریخی و نگاه بدیع داستان، انتخاب مناسبی برای نوجوانان و همچنین بزرگسال میباشد.
در کنار او فقط تو بودهای، به قلم خانم فریبا کلهر، توسط دفتر نشر فرهنگ اسلامی، در سال ۱۳۹۷ و با ۸۴ صفحه چاپ و روانه بازار شده است.
عطیه سادات صالحیان
کتاب «شیر نشو»
شیر نشو، اثریست از آقای مجید قیصری که روایتش با یک حادثه آغاز میشود. حادثهای که سبب میگردد اهالی روستای رهشا، به تکاپو بیفتند و شخصیت اصلی داستان، زمانی به محل حادثه برسد که خیمۀ تعزیه آتش گرفته و همهچیز نابود شده است!
جمشید نام نوجوانی است که از زاویهدید محدود به ذهن او، داستان را میخوانیم. مشرجب، تعزیهگردان روستا از جمشید تقاضایی میکند و از آنجا، کشمکشهایدرونی شخصیت آغاز میشود. او باید پوستین شیر پدرش را به میدان تعزیه ببرد؛ اما مادر نمیگذارد و معتقد است این پوستین نحس است. مدام میگوید: «شیرت نکنن که شیر بشی» و این جمله جمشید را درماندهتر میکند.
داستان، به لحاظ زمانی، از اول محرم آغاز میشود و تا روز دهم محرم، ادامه مییابد و نویسنده در انتهای داستان، ضربۀ نهایی خود را وارد میکند. مجید قیصری، خیلی نرم و آهسته، گرههای داستان را میگشاید و با نثری روان و قابل، سنت تعزیۀ روستا در عصرعاشورا را، بهگونهای تصویر می کند که مخاطب به خوبی صحنهها را پیش چشم مجسم کند.
این رمان، انتخاب مناسبی برای بزرگسالان و همچنین آندسته نوجوانانی است که اعتماد به نفس پایینی دارند.
شیر نشو، به قلم آقای مجید قیصری، در سال۱۴۰۰، توسط انتشارات کتابستان معرفت، در ۲۷۴ صفحه به چاپ رسیده است.
عطیه سادات صالحیان
کتاب «مقتل حسینی نوجوان»
این کتاب، همانطور که از نامش پیداست، یک کتاب داستانی نیست. این مقتل در پنج فصل، روایت ماجرای عاشورا را از زمان میلاد مبارک امام حسین(ع) آغاز میکند، به ریشههای شکلگیری واقعه میپردازد و سرانجام به قیام امام و روز عاشورا میرسد. هر فصل شامل روایتهایی کوتاه است که منبع تمام آنها در پایان کتاب ذکر شده است.
این کتاب، روضهای برای نوجوانان است. البته مقتل سنگینی نیست؛ زیرا جزئیات واقعه را باز و بیپرده روایت نکرده است. نثر روان این کتاب را اثرگذار و قابل درک کرده است. همچنین تصاویر دلنشینی که ضمیمۀ متن شدهاند، حسوحال ویژهای به کتاب دادهاند.
مقتل حسینی نوجوان، به قلم آقای علی شعیبی، در ۱۱۲ صفحه، توسط نشر معارف به چاپ رسیده است و منبع تاریخی مناسبی برای مطالعه و پاسخ به سوالهای رایج نوجوانان به نظر میرسد.
ریحانه عارفنژاد
کتاب «مسیر خارج از نقشه»
خیلیها از اول محرم، کولههایشان را آماده میکنند و لحظهها را میشمارند تا ماه صفر از راه برسد. برای آنها که ناچارند پیادهروی اربعین را از قاب تلویزیون تماشا کنند، خواندن کتابهای مرتبط هم میتواند یکجور سفر باشد. خصوصاً اگر آن کتاب، دست خوانندهاش را بگیرد و از میانبری تاریخی به کربلا ببرد.
مجید، شخصیت اول داستان، به عراق آمده تا پیاده به زیارت امامش برود. قرار است دوست عراقیاش در فرودگاه منتظرش باشد و راهنمای سفرش بشود. مجید به امید او صبر میکند، اما انتظار طولانی میشود و از دوستش خبری نمیشود. بالأخره یکنفر از راه میرسد؛ مرد غریبهای سوار بر اسب، که از زمانهای دیگر آمده.
مرد مجید را همراه خودش، به سال ۶۱ هجری، به مسیری که کاروان امام حسین (ع)، از آن میگذرد، می برد.
مجید از دنیای امروزی، پا به گذشتهای دور میگذارد، تا سوار بر اسب شود، شمشیر دست بگیرد و هممسیر افرادی نامآشنا در تاریخ شود. سفر پرخطر او قرار است پر از حوادثی غیر منتظره باشد.
داستان، تعلیق خوبی دارد و مخاطب را در پیچوخم قصه، با رویدادهای تاریخی و افراد تأثیرگذار آن آشنا میکند.
این کتاب، با ایده ای نو و هیجانانگیز، گزینهای مناسب برای مطالعۀ اربعینی نوجوانان است.
مسیر خارج از نقشه، به قلم آقای مجید ملامحمدی، توسط انتشارات مهرستان، در ۱۹۸صفحه، به چاپ رسیده است و نسخۀ الکترونیکیاش هم در طاقچه موجود میباشد.
ریحانه عارفنژاد
کتاب «فراموشان»
فراموشان، اثری است از نویسنده ای نام آشنا، که در شش بخش نوشته شده است. نام این کتاب، ارتباط مستقیمی با درونمایۀ داستان دارد، زیرا در هر فصل به معرفی یک شخصیت می پردازد که در واقعۀ کربلا تاثیرگذار بوده؛ اما بعد از گذشت تاریخ از او کمتر یاد شده و یا اصلا یادی نشده است.
این اثر، با نثری روان، برای عموم مخاطبین قابل درک است. چیدمان بخشهای کتاب، به ترتیب وقایع تاریخی پیش می رود. به این ترتیب، فصل اول، قبل از واقعه کربلا و نامه نگاریهای مردم به امام را روایت می کند، و فصل های بعدی، روایت قیام عاشورا تا شهادت امام حسین(ع) و یارانش است.
شخصیتهایی نظیر قاصد والی مدینه، همسر زهیربنقین، یکی از سربازان حربن یزید ریاحی، یک کاتب گمنام و قیسابن اشعث؛ این داستان را روایت کردهاند.
فراموشان، به قلم آقای داوود غفارزادگان، در 96 صفحه، توسط انتشارات قدیانی، به چاپ رسیده است.
کبری لطیف
کتاب«پدر، عشق و پسر»
این کتاب یکی از پرتیراژترین آثار آقای سیدمهدی شجاعی است، که به زندگانی حضرت علی اکبر(ع)، از تولد تا شهادت پرداخته است. راوی کتاب، اسبی به نام عقاب است که از پیامبر(ص) به حضرت علی اکبر رسیده و اوست که جریان دردناک واقعه را برای لیلا، مادر حضرت علیاکبر(ع) تعریف میکند.
این کتاب نثری روان دارد و خلاقیت نویسنده در توصیفها و تصاویر، تحسینبرانگیز است؛ ضمن اینکه در این روایت، اطلاعات تاریخی مفیدی نیز به مخاطب منتقل میگردد.
پدر، عشق و پسر، به قلم آقای سیدمهدی شجاعی، در 88 صفحه، توسط انتشارات نیستان به چاپ رسیده است.
کبری لطیف
مقدمه و تنظیم نهایی یادداشت؛ فاطمه نفری
دیدگاهتان را بنویسید